Domain ve Hosting Nedir? Özellikleri, Türleri & Kurulum

Domain ve Hosting Temelleri: Web Projenizi Sağlam Bir Temel Üzerine İnşa Etme Rehberi

İnternet dünyasında başarılı bir web sitesi kurmak, sağlam bir domain ve hosting ne demek bilgisini kavramakla başlar. Bu noktada, markanızın fiziksel dünyadaki kimliğini dijitale taşıyan çözümlerden biri olan QR Tasarımları gibi araçlarla da kullanıcı deneyimini güçlendirebilirsiniz. Ancak öncelikle, hosting ve domain nedir sorusunu derinlemesine anlamak gerekir. Bu kapsamlı rehberde, domain ve hosting aldım şimdi ne yapmalıyım ve domain ve hosting aldıktan sonra ne yapmalıyım gibi adımları ayrıntılı şekilde ele alacak; web hosting nedir, domain hosting nedir, hosting özellikleri, hosting alanı ve hosting türleri konularını zengin içerik, örnekler, tablolar ve pratik ipuçlarıyla açıklayacağız.

1. Domain Nedir ve Nasıl Seçilir?

Domain, internetteki adresiniz, dijital markanızın ismidir. Bir kullanıcı tarayıcıya domain adresinizi yazdığında, sitenize erişim sağlanır. Doğru domain seçimi; marka imajı, SEO, telif hakları ve kullanıcı deneyimi açısından kritik önem taşır.

1.1 Domain Yapısı ve Uzantılar

• TLD (Top-Level Domain): .com, .net, .org gibi yaygın uzantılar.
• ccTLD (Country Code TLD): .tr, .de, .fr gibi ülke kodu uzantıları. Hedef kitleye göre tercih edilebilir.
• gTLD (Generic TLD): .blog, .shop, .online gibi yeni jenerasyon uzantılar. Markanızın alanına uygun olabilir.

Domain uzantısını seçerken hedef kitlenizin yerel mi global mi olduğuna karar verin. Örneğin Türkiye odaklı hizmet veren bir site için .com.tr veya .tr uzantıları tercih edilebilir. Global pazara açılmayı hedefliyorsanız .com veya ilgili sektörel gTLD uzantılarına bakabilirsiniz.

1.2 Domain Seçim Kriterleri

• Kısa ve Akılda Kalıcı: Uzun olmayan, kolay okunabilir, telaffuzu basit domainler avantaj sağlar.
• Marka Uyumluluğu: Firmanızın ismiyle uyumlu; mümkünse marka adı domain içinde geçmeli.
• Anahtar Kelime İçerme: SEO stratejiniz var ise sektörünüzü tanımlayan bir anahtar kelime barındırabilir. Örneğin, “muhasebe” hizmeti için “muhasebehosting.com” gibi örnekler düşünülebilir.
• Yasal Durum ve Telif Hakları: Marka tescil durumunu kontrol edin, başka bir markayı ihlal etmediğinizden emin olun.
• Domain History (Geçmiş): Domain ikinci el ise geçmişine bakın; spam geçmişi SEO’yu olumsuz etkileyebilir. WHOIS geçmişi ve geçmişe dair arama sonuçları incelenmeli.
• Domain Privacy (Gizlilik): WHOIS bilgilerinizin gizliliğini korumak için gizlilik koruma (privacy protection) hizmetini değerlendirmeniz önemlidir.
• Süre ve Yenileme Maliyetleri: İlk yıl düşük fiyatlı promosyonlar olabilir; sonraki yenileme ücretleri genellikle daha yüksektir. Uzun dönem kaydetmek maliyeti sabitleyebilir.
• DNSSEC Desteği: DNS sahteciliğine karşı koruma sağlayan DNSSEC desteği sunan registrar tercih edin.

1.3 Domain Kayıt ve Yönetim Adımları

• Registrar Seçimi: Güvenilir, uygun maliyetli ve iyi destek hizmeti sunan registrar firmalar tercih edilmeli.
• Kayıt Süreci: Domain uygunluğunu sorgulayın, kaydı tamamlayın, ödeme ve onay adımlarını yerine getirin.
• WHOIS Bilgileri: İletişim bilgilerinizi doğru girin; domain transfer ve yenileme hatalarına yol açmaması için güncel e-posta ve telefon kullanın.
• Domain Renewal (Yenileme) Hatırlatmaları: Otomatik yenileme ayarlayın veya yenileme hatırlatmalarını takviminize ekleyin.
• Transfer Süreci: Farklı bir registrar’a transfer etmek isterseniz, gerekli EPP kodlarını ve kilit kaldırma adımlarını takip edin.
• DNS Yönetimi: A, CNAME, MX, TXT, AAAA, SRV gibi kayıt türlerini doğru şekilde yapılandırın. Örneğin e-posta hizmeti için MX kayıtları, doğrulama (SPF, DKIM, DMARC) için TXT kayıtları ekleyin.
• TTL Değerleri: DNS değişikliklerinin yayılma süresi için TTL ayarlarını anlamak ve gerektiğinde düşürmek faydalıdır.

2. Hosting Nedir ve Nasıl Çalışır?

Hosting, web sitenizin dosyalarının, veritabanının, e-posta ve diğer hizmetlerin depolandığı sunucu altyapısını ifade eder. Bir hosting hizmeti satın aldığınızda, web projenizin erişilebilir olması için gerekli disk alanı, işlemci gücü, bellek ve ağ trafiği kaynaklarını kiralamış olursunuz.

2.1 Sunucu Temelleri ve Mimariler

• Sunucu Donanımı: CPU çekirdek sayısı, RAM miktarı, SSD/HDD depolama türü, ağ bant genişliği gibi fiziksel özellikler hosting performansını belirler.
• İşletim Sistemleri: Linux (genellikle CentOS, Ubuntu, Debian) veya Windows tabanlı sunucular. Kullanacağınız yazılımlar, dili (PHP, .NET, vs.) ve kontrol paneli tercihinize göre seçim yapmalısınız.
• Sanallaştırma Teknolojileri: VPS’lerde KVM, OpenVZ, Hyper-V gibi sanallaştırma çözümleri kullanılır. Bulut ortamlarında ise konteyner teknolojileri (Docker, Kubernetes) veya sanal makineler devreye girebilir.
• Kontrol Panelleri: cPanel, Plesk, DirectAdmin veya özel paneller. Kullanıcı dostu arayüzle alan adı yönetimi, dosya yöneticisi, veritabanı yönetimi, e-posta hesapları ve güvenlik ayarlarını yapabilirsiniz.

2.2 Hosting Özellikleri ve Hosting Alanı

Bir hosting paketi seçerken dikkat etmeniz gereken temel hosting özellikleri ve hosting alanı kriterleri şunlardır:

• Disk Alanı: Web sitenizdeki dosyaları, medya içerikleri ve yedekleri saklamak için yeterli kapasite. Özellikle e-ticaret veya medya ağırlıklı sitelerde büyük alan gerekebilir.
• Bant Genişliği / Trafik Kontenjanı: Aylık veri transferi limiti. Popüler veya yoğun trafik beklediğiniz sitelerde yüksek bant genişliği sunan paketler tercih edilmeli.
• CPU & RAM Kaynakları: Web uygulamanızın kaynak ihtiyacına göre CPU çekirdek sayısı ve bellek miktarı yeterli olmalı. Yoğun işlem gerektiren uygulamalarda VPS veya dedicated sunucu tercih edilebilir.
• Veritabanı Desteği: MySQL, MariaDB, PostgreSQL, MongoDB gibi veritabanı sistemleri. Özellikle büyük veri işleyen uygulamalarda performanslı veritabanı sunucusu gerekebilir.
• SSL/TLS Desteği: HTTPS güvenliği için ücretsiz Let’s Encrypt veya ücretli SSL sertifikası kurulumu imkânı. Güvenlik ve SEO için HTTPS zorunludur.
• Yedekleme Hizmetleri: Otomatik günlük/haftalık yedekleme, manuel backup alma ve geri yükleme imkânı. Offsite backup seçenekleri de data güvenliği sağlar.
• Kontrol Paneli ve Kullanıcı Arayüzü: Kolay yönetim için sezgisel arayüz; DNS yönetimi, e-posta hesapları, FTP/SFTP erişimleri, cron işlerini ayarlama gibi özelliklerin bulunduğu panel.
• Teknik Destek ve SLA: 7/24 destek, destek taleplerine hızlı dönüş, uptime garantisi (genellikle %99,9 ve üzeri). Olası kesintilerde projenizin zarar görmemesi için SLA şartlarını inceleyin.
• Güvenlik Önlemleri: Güvenlik duvarı (firewall), DDoS koruması, WAF (Web Application Firewall), zararlı yazılım taramaları, rootkit tespit, brute-force koruma, otomatik güvenlik güncellemeleri.
• Performans Optimizasyonu: Önbellekleme (server-side caching: Redis, Memcached), CDN entegrasyonu (Cloudflare vb.), HTTP/2 ve HTTP/3 desteği, gzip/brotli sıkıştırma, PHP sürüm yönetimi (güncel sürümler performansı artırır), image optimization araçları.
• Email Hizmetleri: Kurumsal e-posta hesapları, SMTP relay, e-posta teslim edilebilirlik için SPF, DKIM, DMARC kayıtları yönetimi.
• Server Side Teknolojiler: PHP, Python, Node.js, .NET, Ruby gibi diller için destek; Composer, npm gibi paket yöneticilerinin kullanımı; SSH erişimi ve komut satırı araçları.
• Monitoring ve Log Yönetimi: Uptime izleme, sunucu kaynak takibi (CPU, RAM, disk I/O), hata logları, güvenlik logları. Third-party monitoring araçları (UptimeRobot, New Relic vb.) entegre edilebilir.
• Versiyon Kontrol ve Deployment: Git desteği, CI/CD entegrasyonu (GitHub Actions, GitLab CI, Jenkins), staging/test ortamları oluşturma imkânı.
• Scalability (Ölçeklenebilirlik): Trafik artışına hızlı yanıt verebilen altyapı: bulut hosting, otomatik ölçeklendirme, load balancer kullanımı.
• Sunucu Lokasyonu: Hedef kitlenize yakın veri merkezleri, düşük gecikme ve hızlı erişim sağlar. Coğrafi hedeflemeye göre sunucu konumu seçimi SEO ve kullanıcı deneyimini iyileştirir.
• Yazılım Güncellemeleri: OS ve sunucu yazılımlarının düzenli güncellenmesi, güvenlik açıklarının kapatılması. Managed hosting hizmeti tercih ederseniz bu süreç sağlayıcı tarafından yönetilir.
• Veri Koruma ve Uyumluluk: KVKK/GDPR gibi veri koruma düzenlemelerine uygunluk. Hosting sağlayıcısının güvenlik sertifikaları (ISO 27001 vb.) ve veri işleme anlaşmaları önemli olabilir.

3. Hosting Türleri ve Uygun Seçim Kriterleri

Hosting türleri arasında doğru seçimi yapmak, proje ihtiyaçlarınıza göre maliyet ve performans dengesini sağlar. Aşağıdaki tabloda temel hosting türleri, avantajları ve dezavantajları özetlenmiştir:

3.1 Hosting Türü Seçerken Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Proje Ölçeği ve Trafik Tahmini: Küçük blog için paylaşımlı hosting yeterliyken, yüksek trafik bekleyen site veya web uygulamaları için VPS/VDS veya bulut hosting tercih edilmelidir.
• Bütçe: Hosting maliyeti kadar beklenen gelir ve bütçe doğrultusunda doğru denge kurulmalı.
• Teknik Yetkinlik: Sunucu yönetim tecrübesi yoksa managed veya paylaşımlı hosting daha uygun. Aksi halde VPS veya dedicated altyapıda uzman bir ekip desteği gerekebilir.
• Güvenlik ve Uyumluluk: KVKK/GDPR veya PCI DSS gibi yasal düzenlemelere uyum gereksinimi varsa, ilgili sertifikasyon ve güvenlik özellikleri sunan hosting seçilmeli.
• Ölçeklenebilirlik ve Esneklik: Trafik dalgalanmalarına hızlı yanıt vermek için bulut hosting veya esnek kaynak artırımı sunan sağlayıcılar tercih edilmeli.
• Yedekleme ve Felaket Kurtarma: Düzenli yedekleme, offsite backup, felaket kurtarma planı (disaster recovery) sunan hizmetler incelenmeli.
• Sunucu Lokasyonu: Hedef kitleye yakın veri merkezleri performans ve SEO için avantaj sağlar. CDN entegrasyonu da küresel erişimi hızlandırır.
• Kontrol Paneli ve Yönetim Araçları: Kolay kullanım sunan panel, otomatik yedekleme yönetimi, monitoring araçları gibi destekleyici özellikler projeyi kolaylaştırır.
• Destek Hizmetleri ve SLA: 7/24 destek, hizmet kesintilerinde hızlı müdahale garantisi, net SLA şartları tercih nedeni olmalı.

4. Domain ve Hosting Aldıktan Sonra Ne Yapmalıyım?

Domain ve hosting aldıktan sonra ne yapmalıyım sorusu, satın alma sürecinin çok daha ötesine geçerek, web projenizin sorunsuz çalışması ve sürekli gelişimi için atılması gereken adımları kapsar. Aşağıda ayrıntılı bir yol haritası sunulmuştur:

4.1 DNS Yönlendirmesi ve Domain Bağlama

• Nameserver Ayarları: Domain sağlayıcısında NS (nameserver) kayıtlarını hosting sağlayıcısının verdiği NS adreslerine yönlendirin. Bu işlem genellikle 24-48 saat içinde tam yayılır.
• DNS Kayıtları: A kaydı (IPv4), AAAA kaydı (IPv6), CNAME (takma ad yönlendirme), MX (e-posta yönlendirme), TXT (doğrulama, SPF, DKIM, DMARC) kayıtlarını doğru yapılandırın.
• TTL Değerleri: Değişiklik sonrası hızlı test için TTL’yi düşük tutabilirsiniz. Kalıcı kurulumda varsayılan veya önerilen değere geri döndürün.
• DNSSEC: DNS sahteciliğine karşı koruma için DNSSEC’i etkinleştirin; registrar ve hosting DNS sağlayıcınız destekliyorsa bu ek güvenlik katmanını ekleyin.

4.2 SSL/TLS Kurulumu ve HTTPS Yönlendirmeleri

• Let’s Encrypt Entegrasyonu: Ücretsiz SSL sertifikası almak ve otomatik yenileme sağlamak için Let’s Encrypt kullanın. Hosting panelinde genellikle bir tıklama ile kurulabilir.
• Ücretli Sertifikalar: Kurumsal veya e-ticaret siteleri için Extended Validation (EV) veya Organization Validation (OV) sertifikaları tercih edilebilir.
• HTTPS Yönlendirmesi: Tüm HTTP isteklerini HTTPS’ye yönlendirmek için .htaccess (Apache) veya sunucu yapılandırma (Nginx) ayarlarını yapın. SEO ve güvenlik için zorunludur.
• HSTS (HTTP Strict Transport Security): Yönlendirmeyi güçlendirmek ve MITM saldırılarını azaltmak için HSTS header’ı ekleyin.

4.3 Kontrol Paneli ve Sunucu Ayarları

• Kullanıcı Hesapları: FTP/SFTP kullanıcıları, SSH erişimi, veritabanı kullanıcıları ve e-posta hesapları oluşturun.
• Veritabanı Yapılandırması: MySQL/PostgreSQL veritabanı oluşturun; güçlü parolalar kullanın; gerekirse uzak bağlantı ayarlarını yapılandırın.
• PHP ve Yazılım Sürümleri: Hosting panelinden PHP versiyonunu güncel ve projenize uygun sürüme ayarlayın. Gerekirse Composer ile bağımlılık yönetimi yapın.
• Güvenlik Duvarı Ayarları: Sunucu üzerinde firewall (iptables, ufw vb.) veya hosting paneli güvenlik duvarı kuralları tanımlayın.
• Malicious Yazılım Tarama: Sunucuya yüklenen dosyaları periyodik olarak malware tarayıcılarından geçirin. Otomatik güvenlik taramaları sağlayan hizmetler kullanın.
• Log Yönetimi: Erişim logları, hata logları, güvenlik logları gibi önemli log dosyalarını düzenli inceleyin. Log rotasyonu (rotation) ayarları yapın.

4.4 Dosya ve Uygulama Yükleme

• FTP/SFTP veya Git Deploy: Dosyalarınızı hosting sunucusuna aktarın. Git desteği varsa doğrudan repository’den çekme (pull) imkânı varsa süreci otomatikleştirin.
• Staging/Dev Ortamı: Canlıya geçmeden önce test edilebilecek bir staging ortamı kurun. Böylece hataları canlı siteye yansıtmadan düzeltebilirsiniz.
• CMS Kurulumu: WordPress, Joomla, Drupal veya özel geliştirilen uygulamalar için gerekli dosyaları yükleyip kurulum adımlarını tamamlayın. Veritabanı bağlantı bilgilerini doğru girdiğinizden emin olun.
• Çevresel Değişkenler ve Konfigürasyon: Uygulamanızda API anahtarları, gizli bilgiler için .env dosyası veya hosting panelindeki gizli değişken yönetim araçlarını kullanın.
• İzin ve Sahiplik Ayarları: Dosya/dizin izinlerini doğru şekilde ayarlayın (genellikle 755 dizin, 644 dosya). Sunucu güvenliği için gereksiz yazma izinlerinden kaçının.

4.5 Performans ve Optimizasyon

• Önbellekleme: Server-side caching (Redis, Memcached), PHP opcode cache (OPcache) ve uygulama bazlı cache eklentileri (örneğin WordPress’te WP Super Cache veya WP Rocket) kullanın.
• Content Delivery Network (CDN): Statik dosyalarınızı (resim, CSS, JS) CDN üzerinden dağıtarak dünya genelinde hızlı yükleme sağlayın.
• Gzip/Brotli Sıkıştırma: HTTP yanıtlarında sıkıştırmayı etkinleştirerek veri boyutunu azaltın.
• HTTP/2 ve HTTP/3: Hosting sunucunuz ve CDN bu protokolleri destekliyorsa etkinleştirerek paralel yüklemeleri ve gecikmeyi azaltın.
• Image Optimization: Görselleri otomatik sıkıştıran araçlar, WebP formatı kullanımı ve responsive image teknikleriyle sayfa hızını artırın.
• Lighthouse ve Core Web Vitals İzleme: Düzenli olarak Google Lighthouse raporları alarak yüklenme süresi, etkileşim ve görsel kararlılık gibi metrikleri iyileştirin.
• Database Optimizasyonu: Sorgu optimizasyonu, indeksleme, gereksiz veri temizliği yaparak veritabanı performansını artırın.
• Lazy Loading: Görseller ve videolar için lazy load kullanarak ilk yükleme süresini azaltın.
• Caching Header Yönetimi: Statik içerik için uygun cache-control header ayarlarını yapın.

4.6 Güvenlik ve Yedekleme

• Güçlü Parolalar ve İki Faktörlü Doğrulama: Hosting paneli ve uygulama admin girişlerinde güçlü parola politikaları ve mümkünse 2FA kullanın.
• WAF ve DDoS Koruma: Web Application Firewall ve DDoS önleme hizmetleriyle saldırılara karşı önlem alın.
• Malware Taramaları: Otomatik veya manuel malware tarayıcıları kullanarak dosya bütünlüğünü kontrol edin.
• Yedekleme Stratejisi:
  • Full Backup: Belirli periyotlarda tüm dosya ve veritabanının tam yedeğini alın.
  • Incremental Backup: Sadece değişen verilerin yedeğini alarak depolama tasarrufu sağlayın.
  • Offsite Backup: Sunucu dışı (bulut, farklı veri merkezi) yedekleme ile felaket kurtarma planı oluşturun.
  • Geri Yükleme Testi: Yedeklerin doğru çalıştığını düzenli test edin; felaket anında sorunsuz geri dönüşü sağlayın.
• Güncellemeler ve Patch Yönetimi: İşletim sistemi, sunucu yazılımları ve uygulama bileşenlerini düzenli güncelleyin. Managed hosting ise sağlayıcı bu süreci yönetir.
• Log İzleme ve Analiz: Erişim, hata ve güvenlik loglarını düzenli izleyerek anormal davranışları tespit edin.

4.7 SEO ve Analiz Araçları

• Robots.txt ve Sitemap.xml: Arama motorlarına site tarama rehberi sunmak için robots.txt oluşturun, sitemap.xml dosyanızı Google Search Console’ya ekleyin.
• SSL ve HTTPS: HTTPS sitelerin SEO sıralamasında avantajı vardır. SSL kurulumu ve sürekli yenileme SEO açısından kritik.
• Analytics Entegrasyonu: Google Analytics, Google Search Console veya Matomo gibi araçlarla trafik, kullanıcı davranışı ve performans verilerini izleyin.
• Site Hızı ve Mobil Uyumluluk: Core Web Vitals kriterlerini iyileştirin; responsive design ve mobil performans optimizasyonu yapın.
• Schema Markup: Arama sonuçlarında zengin snippet’ler için yapılandırılmış veri (schema.org) ekleyin.
• Backlink ve İçerik Stratejisi: Düzenli ve kaliteli içerik üretimi, doğal backlink kazanımı SEO başarısını destekler.

4.8 E-posta ve İletişim Hizmetleri

• Kurumsal E-posta Kurulumu: Hosting kontrol paneli üzerinden alan adınıza ait e-posta hesapları oluşturun.
• SMTP Relay ve Gönderim Limitleri: Aktif e-posta gönderimleri için SMTP servisleri veya üçüncü parti e-posta servis sağlayıcıları (SendGrid, Mailgun vb.) entegre edin.
• SPF, DKIM, DMARC: E-posta teslim edilebilirliğini ve güvenliğini artırmak için DNS üzerinde ilgili TXT kayıtlarını yapılandırın.
• Web Formları ve Captcha: İletişim formları veya kayıt formları eklerken spam önleme için reCAPTCHA veya hCaptcha kullanın.

4.9 İzleme ve Sürekli Geliştirme

• Uptime Monitoring: Sunucu kesintilerini hızlı tespit için UptimeRobot, Pingdom veya benzeri araçlar kullanın.
• Performans İzleme: New Relic, Datadog gibi çözümlerle uygulama performansını gerçek zamanlı izleyin; darboğazları tespit edin.
• Hata Yönetimi: Hata takip sistemleri (Sentry vb.) ile uygulama hatalarını kaydedin ve hızlıca müdahale edin.
• Kullanıcı Geri Bildirimi: Kullanıcı deneyimini iyileştirmek için kullanıcı geri bildirim formları, anketler ya da canlı chat çözümleri entegre edin.
• Düzenli Revizyon ve Güncellemeler: İçerik, tasarım ve teknik altyapıyı belirli aralıklarla gözden geçirin; yeni teknolojilere uyum sağlayın.

5. Domain ve Hosting Aldım, Şimdi Ne Yapmalıyım?

“Domain ve hosting aldım şimdi ne yapmalıyım?” diyenler için özet ve pratik kontrol listesi:

• DNS Ayarları ve Yönlendirme: Nameserver değişikliği ve DNS kayıtlarının doğru yapılandırılması.
• SSL Kurulumu: Let’s Encrypt veya ücretli SSL, HTTPS yönlendirmeleri, HSTS ayarları.
• Kontrol Paneli ve Erişim Hesapları: FTP/SFTP, SSH, veritabanı kullanıcıları, e-posta hesapları oluşturma.
• Uygulama/Yazılım Kurulumu: Dosya yükleme, CMS kurulumu, çevresel değişkenlerin ayarlanması.
• Güvenlik Ayarları: Firewall, WAF, DDoS koruma, malware taramaları, güçlü parola ve 2FA.
• Performans Optimizasyonu: Caching, CDN, image optimization, HTTP/2/3, PHP güncelleme.
• SEO ve Analytics: Robots.txt, sitemap.xml, Google Analytics/Search Console, Core Web Vitals iyileştirme.
• Yedekleme ve Monitoring: Otomatik yedekleme, offsite backup, uptime ve performans izleme, log yönetimi.
• Email ve İletişim: Kurumsal e-posta, SPF/DKIM/DMARC, iletişim formları ve spam koruma.
• Sürekli Geliştirme: Düzenli güncellemeler, kullanıcı geri bildirimleri, yeni teknolojilere adaptasyon.

6. İleri Düzey Konular ve Örnek Senaryo

Gerçek bir örnek senaryo üzerinden adımları pekiştirelim. Diyelim ki “örnekmuhasebesitesi.com” domainini aldınız ve muhasebe hizmeti sunan bir platform kurmak istiyorsunuz. Aşamalar:

1. Domain Seçimi ve Kayıt: “ornekmuhasebesitesi.com” domaini tescil edildi. WHOIS gizliliği etkinleştirildi, yenileme periyodu 2 yıl seçildi.
2. Hosting Planı Seçimi: İlk etapta orta ölçekli trafik beklediğiniz için VPS hosting seçtiniz. Linux tabanlı, 4 CPU, 8 GB RAM, SSD disk, cPanel yönetimli paket. Sunucu lokasyonu Türkiye veri merkezi.
3. DNS ve SSL: Domain NS kayıtları hosting sağlayıcısına yönlendirildi. Let’s Encrypt ile otomatik SSL kurulumu yapıldı, HTTPS zorunlu hale getirildi. HSTS header eklendi.
4. Uygulama Kurulumu ve Geliştirme: Laravel tabanlı bir muhasebe uygulaması geliştirdiniz. Git repository’den sunucuya deployment script ile çekiliyor. .env dosyası sunucu gizli ayarlarına göre konfigüre edildi.
5. Veritabanı Ayarları: MySQL veritabanı oluşturuldu, güçlü parola belirlendi. Yedekleme için otomatik günlük dump alınması ve offsite depolama (S3 benzeri) planlandı.
6. Güvenlik ve İzinler: SSH anahtar tabanlı giriş yapılandırıldı; dosya izinleri 755/644 ayarlandı; firewall kuralları tanımlandı; Fail2ban ile brute-force koruması eklendi.
7. Performans ve CDN: Redis ile önbellekleme ve session yönetimi entegre edildi. Cloudflare CDN kullanılarak statik dosyalar dünya çapında hızlı sunuldu. Gzip sıkıştırma aktif edildi.
8. SEO ve Analiz: Robots.txt ve sitemap.xml oluşturuldu. Google Analytics ve Search Console kurulumu tamamlandı. Core Web Vitals skorları düzenli takip edildi, performans optimizasyonları uygulandı.
9. Email Hizmeti: Kurumsal e-posta hesapları hosting üzerinden kuruldu. SPF, DKIM, DMARC kayıtları yapılandırıldı. Kullanıcı kayıt doğrulaması ve bilgilendirme e-postaları SMTP üzerinden gönderiliyor.
10. Yedekleme ve Monitoring: Otomatik günlük yedekler sunucudan offsite sisteme aktarılıyor. UptimeRobot ile site durumu izleniyor; New Relic ile uygulama performansı takip ediliyor.
11. Sürekli Güncelleme ve Destek: Laravel ve bağımlılıklar düzenli güncelleniyor. Kullanıcı geri bildirimleri toplanıyor; yeni özellikler geliştirilip staging ortamında test edildikten sonra canlıya aktarılıyor.
12. Markalaşma ve Tasarım: Profesyonel UI/UX tasarımı için Web Tasarımları çözümlerinden yararlanabilirsiniz. Ayrıca QR Tasarımları ile offline materyallerde dijital erişim kolaylığı sağlayabilirsiniz.
13. Ölçeklenebilirlik Planı: Trafik artışına göre CPU/RAM yükseltme, yatay ölçekleme (load balancer), database replikasyonu planlandı. Bulut sunuculara geçiş veya hibrit yapı değerlendirildi.

7. Maliyet ve Bütçe Planlaması

Domain ve hosting maliyetleri yıllık veya aylık ödemeler içerir. Örnek bütçe kalemleri:

• Domain Ücreti: .com uzantı yıllık ortalama 10-15 USD; .com.tr yıllık ~1000-1500 TL arasında değişebilir. gTLD’ler fiyat skalasında farklılık gösterebilir.
• Hosting Ücreti: Paylaşımlı hosting aylık 5-10 USD; VPS hosting 20-50 USD; bulut hosting kullanım tabanlı fiyatlandırma; dedicated sunucu 100+ USD arasında olabilir.
• SSL Sertifikası: Let’s Encrypt ücretsiz; EV/OV sertifikalar yıllık 50-200 USD arası değişebilir.
• CDN ve Ek Servisler: CDN planları genellikle veri kullanıma göre ücret; CDN olmadan düşük maliyet, CDN ile artan maliyet ama hız avantajı.
• Yedekleme ve Monitoring Araçları: Bazı araçlar ücretsiz sürüm sunar; gelişmiş planlar ek maliyet getirebilir.
• Geliştirme ve Bakım: Sunucu yönetimi, yazılım güncellemeleri veya uzman desteği için dış kaynak maliyetleri.
• Güvenlik Hizmetleri: WAF, DDoS koruma, malware tarama hizmetleri abonelik ücreti olabilir.

8. Sık Karşılaşılan Zorluklar ve Çözümler

• DNS Yayılma Süresi: Nameserver değişiklikleri 24-48 saat sürebilir. Aceleden test ederken TTL düşürmek yardımcı olabilir.
• Performans Sorunları: Ani trafik artışlarında sunucu yetersiz kalabilir. Monitoring ile önceden tespit edip kaynak artırımı veya CDN entegre edin.
• Güvenlik İhlalleri: Zaafiyetleri hızlı kapatmak için düzenli güvenlik taramaları yapın, otomatik güncellemeleri takip edin.
• Yedekleme Hataları: Yanlış yapılandırılan yedekleme süreçleri risk oluşturur. Geri yükleme testi yaparak yedeklerin geçerliliğini doğrulayın.
• E-posta Teslim Problemleri: SPF/DKIM/DMARC eksik veya hatalı ayar e-posta spam klasörüne düşürür. DNS kayıtlarını doğru yapılandırın ve test edin.
• SSL Yenileme Unutulması: Let’s Encrypt otomatik yenilemeyi destekler; ücretli sertifikalar için yenileme hatırlatmalarını takip edin.
• Uyumluluk ve Yasal Gereksinimler: KVKK/GDPR veya sektörel regülasyonlara uygunluk için gerekli belgeleri ve sunucu konumunu kontrol edin.

9. Domain ve Hosting Yönetiminde İleri Araçlar

• CI/CD Entegrasyonu: Git tabanlı deployment süreçleriyle kod değişikliklerini otomatik olarak sunucuya taşıma.
• Container ve Orkestrasyon: Docker, Kubernetes ile mikrosistem mimarileri ve ölçeklenebilir yapılar oluşturma.
• Serverless ve Function-as-a-Service: Bazı mikro işlemler için serverless çözümler (AWS Lambda, Azure Functions) kullanılabilir.
• API Gateway ve Mikroservis Mimarisi: Büyük projelerde esnek ve modüler yapı kurmak için API Gateway entegrasyonu.
• Veri Analitiği ve Raporlama: Kullanıcı davranışı, performans trendleri ve log analizleri için ELK stack veya benzeri araçlar.
• Otomasyon Scriptleri: Yedekleme, log temizleme, güncelleme scriptleri ile sunucu yönetimini kolaylaştırma.

10. Özet ve Sonuç

Bu kapsamlı rehberde, hosting ve domain nedir, domain ve hosting ne demek, web hosting nedir, domain hosting nedir, hosting özellikleri, hosting alanı, hosting türleri ve “domain ve hosting aldıktan sonra ne yapmalıyım”, “domain ve hosting aldım şimdi ne yapmalıyım” sorularına ayrıntılı yanıtlar sunduk. Başlangıç aşamasından ileri düzeye kadar adım adım izlenecek süreçleri, en iyi uygulamaları, güvenlik ve performans optimizasyonlarını, SEO ve analiz entegrasyonlarını, yedekleme stratejilerini, maliyet planlamasını ve gerçek bir örnek senaryoyla nasıl ilerleyeceğinizi anlattık. Böylece web projenizi yalnızca yayına almakla kalmayıp, sürekli iyileştirerek büyütebilirsiniz.

Unutmayın, domain ve hosting aldım şimdi ne yapmalıyım aşamasında dikkatli planlama ve sistematik adımlar sizi pek çok hatadan korur. Ayrıca, marka kimliğinizi güçlendirmek için Web Tasarımları çözümlerini, çevrimdışı ve online tanıtımlar için QR Tasarımları ve teknik destek için Hamblax (https://www.hamblax.com) adresindeki profesyonel hizmetleri değerlendirebilirsiniz.

Sıkça Sorulan Sorular

1. Domain ve hosting nedir ve neden ayrı ayrı satın alıyorum?

Domain web sitenizin adı, hosting ise sitenizin dosyalarının depolandığı sunucudur. Ayrı ayrı satın almanızın nedeni, farklı sağlayıcılardan uygun fiyat ve kalite dengesi yakalayabilmektir. Ayrıca ileride ihtiyaç değiştiğinde domain veya hosting’i bağımsız olarak taşıma esnekliği sunar.

2. Domain ve hosting aldıktan sonra ne yapmalıyım adım adım süreci nasıl işliyor?

Öncelikle DNS yönlendirmesi yaparak domaini hosting sunucunuza bağlayın. Ardından SSL kurulumu, kontrol paneli hesapları (FTP, SSH, veritabanı, e-posta) oluşturun. Uygulama veya CMS dosyalarınızı yükleyin, gerekli konfigürasyonları (.env, yapılandırma dosyaları) tamamlayın. Güvenlik (firewall, WAF, malware tarama), performans optimizasyonu (cache, CDN, image optimization), SEO ve analiz entegrasyonlarını yapın. Yedekleme ve monitoring sistemlerini kurun. Son olarak canlı testler yapıp yayına geçin.

3. Domain ve hosting aldım şimdi ne yapmalıyım ve en sık yapılan hatalar nelerdir?

En sık hatalar arasında DNS ayarlarını eksik yapılandırma, SSL kurulumu atlama, güçlü parola ve güvenlik tedbirlerini ihmal etme, yedekleme stratejisi oluşturmama ve performans optimizasyonunu göz ardı etme yer alır. Bu adımları atlamadan “domain ve hosting aldım şimdi ne yapmalıyım” sürecini planlayın.

4. Web hosting nedir seçerken nelere dikkat etmeliyim?

Web hosting seçerken projenizin ölçeği, trafik beklentisi, teknik yönetim becerisi, güvenlik ihtiyaçları, bütçe ve ölçeklenebilirlik kriterlerini göz önünde bulundurun. Paylaşımlı hosting başlangıç için uygunken, gelişmiş projeler için VPS, bulut veya managed hosting gerekebilir. Sunucu lokasyonu, SLA ve teknik destek kalitesi de seçimde rol oynar.

5. Hosting türleri arasından seçim yaparken performans ve maliyet dengesini nasıl sağlamalıyım?

Öncelikle sitenizin trafik profili ve büyüme beklentisini analiz edin. Düşük trafik ve basit içerik için paylaşımlı hosting yeterliyken, CPU/RAM yoğun uygulamalar veya e-ticaret projeleri için VPS veya bulut hosting tercih edin. Maliyet ve yönetim yükünü azaltmak için managed hosting veya bulutun otomatik ölçeklenebilir modelleri değerlendirilebilir. Ayrıca CDN entegrasyonu ve optimize edilmiş uygulama kodu ile maliyeti düşürürken performansı artırabilirsiniz.